Apel Pielgrzymki Duchowej 3/9

Studiowanie Bożego Słowa

To nie będzie przegląd studiów uniwersyteckich, ani żadnych kursów, szkoleń, czy podręczników. Chodzić mi tu będzie o pokazanie metod i narzędzi, począwszy od najprostszych, do samodzielnego studiowania Biblii.

Zanim wskażemy na konkretne sposoby przypomnijmy, że rzeczą najważniejszą w studiowaniu będzie otwarcie się na prowadzenie Boga.

„Wszystko przekazał Mi Ojciec mój. Nikt też nie zna Syna, tylko Ojciec, ani Ojca nikt nie zna, tylko Syn, i ten, komu Syn zechce objawić.” (Mt 11,27)

„Gdy zaś przyjdzie On, Duch Prawdy, doprowadzi was do całej prawdy. Bo nie będzie mówił od siebie, ale powie wszystko, cokolwiek usłyszy, i oznajmi wam rzeczy przyszłe. On Mnie otoczy chwałą, ponieważ z mojego weźmie i wam objawi.” (J 16,13-14)

Niczego tak naprawdę nie wyczytamy z Biblii, niczego się nie nauczymy i nie zrozumiemy, jeśli nie będzie nam to dane od Boga, przez niego objawione.

Bóg jednak pragnie naszego zaangażowania i działać będzie na różne sposoby.

Przypisy i odnośniki

Pierwszym narzędziem będzie sama Biblia.

Oprócz samego tekstu Biblii mamy (w zależności od wydania) szereg odredaktorskich informacji, które pozwalają nam lepiej zrozumieć sam tekst. Zaliczać się do nich będą wstępy, słowniki, mapy, tabele chronologiczne i inne dodatki.

Sam tekst opatrzony jest przypisami, zwykle na dole strony oraz odsyłaczami, czasem na dole, czasem na marginesie, które wskazują na inne fragmenty Biblii.

I trzeba tego użyć.

Najlepiej studiowanie danego fragmentu zacząć od kilkukrotnego przeczytania fragmentu. Na przykład w normalnym tempie, wolniej, na głos.

Następnie przeczytaj przypisy do tego tekstu.

Następnie idź za odnośnikami, które znajdziesz przy studiowanym fragmencie. Przeczytaj te wskazane fragmenty. Czasem to będą paralelne opisy tego co akurat czytasz. Gdy czytasz scenę kuszenia Jezusa na pustyni, opisaną w Ewangelii Mateusza (Mt 4, 1-11) to twoja Biblia może ci podać opisy tego samego wydarzenia w pozostałych Ewangeliach Synoptycznych – Mk 1,12-13 i Łk 4,1-13.

Odnośniki będą często wskazywać inne fragmenty Biblii, których znajomość pozwoli lepiej zrozumieć studiowany fragment. We wspomnianej scenie kuszenia, przy wersecie „Lecz On [Jezus] mu [szatanowi] odparł: «Napisane jest: Nie samym chlebem żyje człowiek, lecz każdym słowem, które pochodzi z ust Bożych» jest odesłanie do Księgi Powtórzonego Prawa skąd pochodzi ten cytat: „Utrapił cię, dał ci odczuć głód, żywił cię manną, której nie znałeś ani ty, ani twoi przodkowie, bo chciał ci dać poznać, że nie samym tylko chlebem żyje człowiek, ale człowiek żyje wszystkim, co pochodzi z ust Pana.” (Pwt 8,3)

Metoda pięciu palców

Kolejną metodą, która nie wymaga żadnych inwestycji jest „metoda pieciu palców”.

Polega ona na tym, by do danego fragmentu zadać sobie pięć pytań. I oczywiście na nie odpowiedzieć.

Te pytania to:

  1. Co znajduję w danym fragmencie na temat miłości
  2. Co znajduję na temat grzechu
  3. Jakie odnajduję wskazówki do życia zgodnego z wolą Bożą
  4. Jaka jest główna myśl fragmentu (własny tytuł)
  5. Czego nie wiem, nie rozumiem

Ta metoda wyjaśniona jest głębiej w wideo katechezie [tutaj].

A co mają z tym wspólnego palce? To ściąga, by zapamiętać pytania.

Palec serdeczny ma przypominać o miłości. Palec wskazujący (grożący, karcący) ma przypominać o grzechu. Kciuk, którym życzymy sobie powodzenia ma przypominać nam o wskazówkach do życia, gdy z nich skorzystamy czeka nas powodzenie. Palec środkowy (osiowy) ma przypomnieć nam o głównej (centralnej, osiowej) myśli fragmentu. Mały palec ma przypominać o tym czego nie wiem – gdy spojrzymy na mały palec lewej ręki i nieco te palec przygniemy zobaczymy (przy odrobinie wyobraźni) znak zapytania.

Jeśli postanowimy dodatkowo odpowiedzi na nasze pytania zapisywać ta prosta metoda stanie się wyjątkowo skuteczna.

Tłumaczenia i wydania Biblii

Studiując Biblię warto mieć różne tłumaczenia i wydania Pisma Świętego. Jest to ważne z racji samych tłumaczeń ale też bogactwa przypisów i odnośników.

Jest tego dużo, ja wskażę najważniejsze i to w takiej okolejności, w jakiej (według mnie) powinniśmy je zdobywać.

Biblia Jerozolimska (i zarazem Biblia Tysiąclecia)

Biblia Jerozolimska zawiera V wydanie Biblii Tysiąclecia, czyli to wydanie, które trafiło do lekcjonarzy (stare lekcjonarze mają lekko poprawione II wydanie, nowe lekcjonarze oparte sa na V wydaniu). To co odróżnia jednak Biblię Jerozolimską od zwykłego wydania Biblii Tysiąclecia to wielkie bogactwo przypisów i odnośników. Zawdzięczamy je środowisku francuskiej szkoły biblijnej z Jerozolimy, która przygotowała pierwszy nowożytny i udany przekład z języków oryginalnych. Ten przekład stał się punktem odniesienia dla innych grup narodowych. Więcej na temat Biblii Jerozolimskiej przeczytasz [TUTAJ].

Jeśli chcesz ją nabyć, możesz to zrobić [TUTAJ]

Biblia Poznańska

Jeśli chcesz rozpocząć kolekcjonowanie (i używanie) innych tłumaczeń to zacznij od Biblii Poznańskiej – zdaniem biblistów jest to najlepszy przekład.

Jeśli ci się uda to zdobądź wydanie czterotomowe. Nie będzie to łatwe, bo jest to nakład już wyczerpany – szukaj w antykwariatach i na allegro. Zachęcam do tego wydania z uwagi na bogactwo przypisów, w wydaniu jednotomowym, z wiadomych względów, musiano je ograniczyć.

Biblie Poznańską (jednotomową) w małym formacie możesz nabyć [TUTAJ].

Biblie Poznańską (jednotomową) w dużym formacie możesz nabyć [TUTAJ].

Inne przekłady Pisma Świętego

Mamy już trochę przekładów. Gdybym miał niektóre i je uporządkować, wskazując kolejność to byłaby to taka lista:

Biblia Paulistów – do nabycia [TUTAJ]

Biblia Jakuba Wujka – do nabycia [TUTAJ]

Biblia Warszawska (współczesny przekład protestancki)

Biblia Gdańska (stary – XVII wiek – przekład protestancki)

Nie są to wszystkie przekłady. Jeśli chcesz pogłębić całą tematykę przekładów to zerknij [TUTAJ] a szczególnie [TUTAJ].

Teksty oryginalne

Dla przeciętnego śmiertelnika, do której to przeciętności i ja należę, teksty oryginalne Biblii (hebrajskie, aramejskie i greckie) są niedostępne. Można je oczywiście nabyć, ale barierą jest nieznajomość tych języków.

Dlatego nieocenioną rzeczą są pozycje Wydawnictwa Vocatio, które przygotowało interlinearny przekład Pisma Świętego. A do tego wszystkie słowniki.

Mamy już wydaną całość.

Stary Testament – Biblię Hebrajską (PrawoProrocyPisma) i Księgi Greckie. Mamy teżSłownik Hebrajsko-Aramejsko-Polski.

Mamy też pięknie opracowany interlinearny Nowy Testament a do niego dwa słownikiPopowskiego i Stronga.

Jeśli chcesz zobaczyć jak wygląda ten Nowy Testament w środku zobacz to [TUTAJ]. Każde słowo greckie podpisane jest polskim tłumaczeniem z jednoczesnym odesłaniem (po numerach) do słownika Popowskiego i Stronga. Jak to działa możesz zobaczyć na filmie [TUTAJ]. Tam też możesz znajdziesz linki do księgarni. Książki te są drogie, ale niezwykle użyteczne.

Słowniki i komentarze

Jest tego niezmierzona ilość. I mają swoje znaczenie dla studiowania Biblii. Nie sposób ich omówić tutaj. Chciałbym tylko zwrócić uwagę na Prymasowską Serię Biblijną a w niej na dwie pozycje: Komentarz historyczno-kulturowy do Starego Testamentuoraz Historyczno-kulturowy komentarz do Nowego Testamentu.

Pamiętaj też, że zdecydowanie ważniejsze od tego co o Piśmie Świętym napisali najmądrzejsi nawet ludzie jest to co bezpośrednio objawi ci Bóg.

Pomoce Internetowe

Z pomocą w studiowaniu Biblii przychodzi nam także Internet.

Tu polecam trzy pozycje:

  • Tekst Biblii Tysiąclecia z przypisami. Przypisy i odnosniki są podlinkowane – można w nieskończoność klikać po całej Biblii. Tekst zawiera wydanie IV.
  • Biblia internetowa zawiera teksty 15 polskich przekładów (niektóre tylko Nowy Testament). Obszerna pomoc pomoże ci w korzystaniu z tego serwisu.
  • W studiowaniu Nowego Testamentu (tekstu greckiego) skorzystaj z Biblii interlinearnej.

Zwróć uwagę także na serwis http://bibliaapologety.com/ Zagmatwany nieco, ale imponujący.

Dla znających angielski nieoceniony serwis Blue Letter Bible. Życia ci nie starczy.